외국인 근로자의 우울증

보통 외국인 근로자, 외국인 노동자라고 하면 한국 사람들이 기피하는 3D산업에만 종사하는 외국인으로 생각하기 쉽지만 외국인 근로자는 예전보다 훨씬 다양한 영역에서 일하고 있습니다

 

▣ 외국인 근로자와 관계 맺는 방법

1. 적정 거리 유지하기 

외국인 근로자의 가장 큰 스트레스 원인은 불안정한 법적 지위입니다.

자신이 잘 적응하지 못한 탓에 회사로부터 이를 이유로 해고를 당해 강제 출국을 당하게 되는 것에 대한 두려움이 매우 큽니다. 또한 아직 회사에 대해 잘 알지 못하 는 상태에서 이용을 당할지도 모른다는 걱정이 스스로를 더 고립시키기도 합니다. 그러므로 동료 근로자들이 적절한 심리적 거리를 유지해 적응할 수 있도록 돕는 것이 중요합니다.

 

2. 멘토 되어주기

외국인 근로자는 처음 한국 생활을 시작할 때 한국어가 부족해 일상적인 일들을 처리하는 데도 높은 수준의 어려움을 경험하게 됩니다. 이로 인해 ‘이 나라에는 아무도 나를 이해하는 사람이 없어’라고 생각하고 있을지도 모릅니다. 동료 근로자가 멘토가 되어 “위급한 상황이 생기거나 의 논하고 싶은 문제가 있다면 제게 꼭 이야기해주세요.”라고 말해주며 필요한 것은 지원해주는 노력이 필요합니다.

 

이정식 고용노동부 장관의 외국인근로자 산업현장 의견청취

 

▣  차별, 소외··· 외국인 근로자들을 향한 시선

A 씨는 이십 대 중반 조선족 여성입니다. 이십 년 전 부모님이 먼저 한국에 들어와 자리를 잡았고, 그간 A 씨는 중국에서 살다가 부모님과 함께 살기 위해 최근 한국행을 택했습니다. A 씨는 한국으로 오며 떨어져 지내느라 누리지 못했던 가족의 사랑과 환대를 느낄 수 있길 기대했지만, 그것도 잠시뿐이었다. 경제적으로 어려운 생활이 계속되었던 탓에 부모님의 관계는 악화되어 있었고, 하던 일을 그만두고 돌아온 딸 A 씨에게조차 싸늘하기만 했다.

 

한편, B 씨는 무역회사에서 일하는 중국 한족 남성이다. 회사 내 인종차별로 인해 다른 직원들보다 급여가 낮거나 하는 부당한 처우를 받아왔습니다. 문제는 B 씨가 이러한 상황을 자신의 외모 때문이라 여기는 데 있었습니다. 이를 해결하기 위해 B 씨는 성형외과와 피부과를 오가면 닥터쇼핑을 하고 있지만, 결코 근본적인 해결책은 되어주지 못하고 있습니다.

 

 

▣  역지사지의 마음으로 이해한다면

우리나라도 실업 문제 해소와 외화 획득을 목적으로 1966년부터 1976년까지 1만여 명의 간호사를 독일로 보낸 적이 있습니다. 70년 대에는 중동에 건설업 붐이 일어나면서 수많은 남성이 집안을 일 으켜보겠다고 길게는 10년, 15년 아내와 아이들과 생이별을 하기도 했구요. 84년 6월에는 한국 근로자들을 경호하던 정부군과 쿠르드족 사이에 총격전이 발생하기도 했는데, 전화도 안 되던 시절 한국에 남아있던 가족들이 얼마나 마음고생을 했을지 상상조차 하기 어렵습니다.

 

이 같은 상황을 처지를 바꿔 생각해봐야 합니다.

한국에 가서 돈을 벌어 오겠다며 집을 떠나는 가족을 둔 사람들의 마음은 어떨까요? 외국 인들에게 한국은 내국인들이 느끼는 것보다 훨씬 국제 정세가 불안한 지역입니다. 외국에 남아있는 가족들은 혹여 전쟁이 나거나 무슨 일이 터지지 않을까 늘 노심초사입니다.

 

외국인 근로자 당사자는 또 어떨까요? 연봉을 높게 받을 수 있는 일에 진입하기도 어렵지만, 한국은 공사의 경계가 모호한 경우도 많고 직무 스트레스 또 한 매우 높은 편이라 적응의 어려움을 호소하는 경우도 적지 않습니다. 설상가상으로 한국어 수준까지 낮은 상황이라면 부당한 대우 를 받게 됐을 때 어디 가서 하소연하기도 힘들어집니다.  

 

 

 

▣  높은 강도의 불안이 곧 우울증으로 이어져

우리나라에서는 중국의 한족이 외국인 노동자의 많은 비율을 차지하고 있고, 일본이나 싱가포르, 홍콩, 대만에서는 필리핀, 방글라데시, 인도의 외국인 노동자들이 많은 비율을 차지하고 있습니다.

 

그러나 직장에서의 차별, 낮은 처우, 안전보건교육의 미흡으로 인한 사고 및 개인의 건강문제, 가족 간의 갈등, 배우자의 외도는 국가에 상관없이 겪는 공통된 문제입니다. 특히 우리나라는 건설 현장에서 일하는 외국인 근로자의 수가 지속적으로 증가하는 추세며, 이에 따른 산업 재해 또한 해마다 늘고 있다.

 

외국인 근로자들은 대부분 타국인 우리나라에 와서 일하는 것이 자신에게 남은 유일한 기회라 여깁니다. 그렇기 때문에 어떤 어려움이라도 참고 이겨내야 한다고 생각합니다. 하지만 낯선 타국생활과 외국인 근로자라는 지위에서 오는 높은 불안을 억누르며 무리해서 이겨내려 하다 보니 오히려 반대로 에너지를 소진해 우울증이나 불안장애 등 정신건강의 위협을 받게 됩니다.

 

실제 우울감을 호소했던 A 씨는 몇 번의 상담을 통해 가족에 대한 기대를 내려놓고 자신의 현실과 미래가 기다리고 있는 중국으로 돌아갔습니다. B 씨는 근무 외 시간에 현지 중국인들을 대상으로 한국 물건을 팔기 위한 사이트를 구축하며 다른 길을 모색하고 있습니다. 외국인 근로자에 대한 국가적 관심의 필요성에 대해서는 그간 충분히 언급되었습니다. 외국인 근로자들 스스로도 평소 자신의 정신건강을 지키기 위해 노력하는 것이 중요하며, 동료 근로자들 또한 외국인 근로자들이 잘 적응할 수 있도록 곁에서 관심을 가져야 할 것 입니다.

 

 

▣   외국인 근로자를 위한 조언

주변에 힘들어하는 외국인 근로자가 있다면 멘토가 되어 이렇게 말해주세요!

 

1. 스스로를 잘 보살피는 연습을 해라

자신의 상태를 살펴 건강한 라이프스타일을 유지해야 할 수 있도록 합니다. 돈을 고향에 보내는 것만이 전부가 아니며, 정신과 신체가 건강해야 오랫동안 즐겁게 일할 수 있 음을 알려줍니다. 영양분의 섭취, 충분한 수면, 휴식과 적절한 운동, 가벼운 취미는 웰빙과 회복 탄력성, 스트레스 관리로 이어집니다.

 

2. 사회적 연결망으로 들어가라

작업장 밖에서도 적극적으로 친구를 사귀고, 필요한 정보 와 도움을 받을 수 있는 사회적 연결망으로 들어가야 합니다. 민족에 따라서 친목과 상부상조를 목적으로 한 공동체가 형성된 곳이 있습니다. 가족 및 친구들과 연락하며 사회적 지지를 얻는 것도 스트레스를 다루는 데 큰 도움이 됩니다.

 

3. 생각에 고립되지 마라

우리의 마음은 계속해서 이야기하고, 분석하고, 판단하고, 조언하며, 비판합니다. 이러한 생각들은 때때로 매우 위험할 수 있습니다. 한국에 온 지 얼마 되지 않아 혼자 보내는 시간이 많거나 이 같은 시간이 지속될 가능성이 있는 경우, 특히 주의해야 한다. 이때의 생각은 객관적 사실이 아닐 수 있습니다.

 

4. 전문가의 도움을 받아라

모든 어려움을 혼자 감당할 필요는 없습니다.

또한, 우울함이 나 불안 증세는 혼자서 해결하기 어려운 경우도 있습니다. 비용적인 부분이 부담된다면 정신과 의사나 심리상담사와의 컨설팅을 통해 협의가 가능한 경우도 많기 때문에 걱정하지 말고, 힘들다면 전문가의 도움을 받도록 합니다.

출처, 안전보건공단

 

 

 

Dịch sang tiếng Việt:

Thông thường, khi nhắc đến người lao động nước ngoài, người Hàn Quốc thường nghĩ đến những người làm việc trong các ngành công nghiệp 3D (nguy hiểm, khó khăn, ô nhiễm) mà người bản xứ thường né tránh. Tuy nhiên, người lao động nước ngoài ngày nay làm việc trong nhiều lĩnh vực đa dạng hơn so với trước đây.

---

▣ Cách tạo dựng mối quan hệ với người lao động nước ngoài

1. Duy trì khoảng cách hợp lý

Nguyên nhân gây căng thẳng lớn nhất cho người lao động nước ngoài là tình trạng pháp lý không ổn định.
Họ lo sợ bị sa thải hoặc bị trục xuất do không thể thích nghi tốt với công việc. Ngoài ra, khi chưa hiểu rõ về công ty, họ có thể lo lắng rằng mình sẽ bị lợi dụng, điều này khiến họ tự cô lập hơn. Vì vậy, đồng nghiệp cần giữ khoảng cách tâm lý hợp lý để giúp họ thích nghi.

2. Hãy trở thành người cố vấn

Người lao động nước ngoài thường gặp nhiều khó khăn trong việc xử lý các vấn đề hàng ngày khi mới đến Hàn Quốc do rào cản ngôn ngữ. Họ có thể nghĩ rằng: "Ở đất nước này, chẳng có ai hiểu mình cả."
Đồng nghiệp có thể trở thành người cố vấn, hỗ trợ họ trong những tình huống khẩn cấp hoặc vấn đề cần thảo luận, đồng thời thể hiện sự sẵn sàng giúp đỡ khi cần thiết.

---

▣ Sự phân biệt đối xử và cái nhìn xa lạ đối với người lao động nước ngoài

Chị A là một phụ nữ dân tộc Triều Tiên khoảng giữa tuổi 20. 20 năm trước, bố mẹ chị đã đến Hàn Quốc lập nghiệp, trong khi chị sống ở Trung Quốc. Để đoàn tụ với gia đình, chị A đã quyết định đến Hàn Quốc. Tuy nhiên, niềm mong chờ được hưởng trọn tình yêu và sự chào đón từ gia đình chỉ kéo dài trong chốc lát. Do khó khăn kinh tế kéo dài, quan hệ gia đình trở nên xấu đi, và chị A cũng chỉ nhận được sự lạnh nhạt từ bố mẹ.

Trong khi đó, anh B là một người đàn ông dân tộc Hán, làm việc tại một công ty thương mại. Anh bị đối xử bất công và nhận lương thấp hơn so với đồng nghiệp vì sự phân biệt chủng tộc trong công ty. Anh B cho rằng nguyên nhân chính là do ngoại hình của mình. Để giải quyết vấn đề, anh đã tìm đến các phòng khám thẩm mỹ và da liễu, nhưng điều này không thể giải quyết tận gốc vấn đề.

---

▣ Hãy đặt mình vào hoàn cảnh của họ

Hàn Quốc cũng từng gửi hơn 10.000 y tá đến Đức từ năm 1966 đến năm 1976 nhằm giải quyết vấn đề thất nghiệp và kiếm ngoại tệ. Vào thập niên 70, nhiều đàn ông Hàn Quốc phải xa gia đình 10 đến 15 năm để làm việc trong các dự án xây dựng tại Trung Đông. Thậm chí vào tháng 6 năm 1984, một vụ đấu súng giữa quân chính phủ và người Kurd tại Trung Đông đã xảy ra, khiến gia đình ở Hàn Quốc không khỏi lo lắng.

Hãy thử nghĩ xem những gia đình có người thân đi làm việc ở nước ngoài sẽ cảm thấy thế nào? Đối với người lao động nước ngoài, Hàn Quốc là một nơi xa lạ và bất ổn hơn nhiều so với cảm nhận của người dân địa phương. Gia đình ở quê nhà cũng luôn lo lắng về nguy cơ chiến tranh hoặc rủi ro nào đó xảy ra.

---

▣ Sự bất an cao độ dẫn đến trầm cảm

Tại Hàn Quốc, người Hán từ Trung Quốc chiếm tỷ lệ lớn trong lực lượng lao động nước ngoài, trong khi tại Nhật Bản, Singapore, Hong Kong và Đài Loan, lực lượng này chủ yếu đến từ Philippines, Bangladesh và Ấn Độ. Dù ở quốc gia nào, người lao động nước ngoài đều phải đối mặt với các vấn đề chung như phân biệt đối xử, điều kiện làm việc tồi tệ, thiếu an toàn lao động, xung đột gia đình hoặc ngoại tình của bạn đời.

Tại Hàn Quốc, số lượng lao động nước ngoài làm việc trong các công trường xây dựng đang tăng, kéo theo đó là tỷ lệ tai nạn lao động cũng gia tăng hàng năm. Phần lớn người lao động nước ngoài xem công việc tại Hàn Quốc là cơ hội cuối cùng của họ, vì vậy họ cố gắng chịu đựng mọi khó khăn. Tuy nhiên, sự căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến kiệt sức, trầm cảm hoặc các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.

---

▣ Lời khuyên cho người lao động nước ngoài

Nếu bạn biết ai đó đang gặp khó khăn, hãy làm người cố vấn và nói với họ những điều sau:

1. Học cách chăm sóc bản thân
Khuyên họ giữ lối sống lành mạnh. Tiền không phải là tất cả; một cơ thể và tinh thần khỏe mạnh mới là điều cần thiết để làm việc lâu dài. Hãy đảm bảo họ ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi, vận động và tìm sở thích để giảm căng thẳng.

2. Xây dựng mạng lưới xã hội
Khuyến khích họ làm quen bạn bè và tham gia các cộng đồng hỗ trợ lẫn nhau. Sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè cũng rất quan trọng trong việc giảm bớt căng thẳng.

3. Đừng bị cô lập bởi suy nghĩ
Những suy nghĩ tiêu cực có thể trở nên nguy hiểm, đặc biệt khi họ dành nhiều thời gian một mình. Hãy nhắc họ không để những suy nghĩ chủ quan lấn át thực tế.

4. Nhờ sự giúp đỡ từ chuyên gia
Nếu khó khăn quá sức chịu đựng, hãy khuyên họ tìm đến chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần. Có nhiều trường hợp có thể được hỗ trợ chi phí, vì vậy đừng ngần ngại tìm kiếm sự trợ giúp.

(Nguồn: Cơ quan An toàn và Sức khỏe Lao động Hàn Quốc)